26 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii. Dzień ten został ustanowiony w 1987 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych, dla zwrócenia uwagi na problem zażywania narkotyków i leków w celu odurzania się oraz wzmocnienia międzynarodowej współpracy na rzecz zwalczania i zapobiegania narkomanii.
Z punktu widzenia zdrowia publicznego, narkomania stanowi olbrzymie zagrożenie, szczególnie w kontekście pojawiających się w szybkim tempie niebezpiecznych substancji psychoaktywnych powodujących ostre zatrucia dzieci i młodzieży, uzależnienia, a nawet zgony.
Zjawisko narkomanii jest problemem dotykającym ludzi na całym świecie. Około 200 milionów osób używa narkotyków przynajmniej raz w roku, a 25 milionów cierpi z powodu uzależnienia. Corocznie na świecie 200 tysięcy osób umiera z powodu chorób związanych z używaniem narkotyków.
Narkotyki wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego w specyficzny sposób, powodując zmiany w systemie biochemicznym mózgu, które uniemożliwiają przerwanie ich zażywania. Dzieje się tak, ponieważ podczas przyjmowania narkotyków neuroprzekaźnik, jakim jest dopamina, jest uwalniany w zwojach podstawy mózgu w dużych ilościach. Sygnały dopaminy w tym obszarze mózgu ?uczą? inne części mózgu, aby dalej szukały środka psychoaktywnego co powoduje, że mózg zaczyna nieustannie „pragnąć” narkotyku.
Szczególne miejsce w obszarze promocji zdrowia zajmuje obecnie edukacja na temat zagrożeń związanych z zażywaniem nowych narkotyków tzw. dopalaczy. Ich wysoka toksyczność oraz nieprzewidywalny skład sprawiają, że są one najgroźniejszymi dostępnymi substancjami psychoaktywnymi na rynku, gdzie jednorazowe zażycie może się skończyć zatruciem, a nawet śmiercią.
Działanie narkotyków ma wpływ nie tylko na zdrowie osoby zażywającej ale też w dużej mierze na funkcjonowanie życia rodzinnego, środowiskowego oraz społecznego, niejednokrotnie prowadząc do społecznego wykluczenia. Używanie narkotyków ma negatywny wpływ na procesy poznawcze (zaburzenia uwagi, zaburzenia spostrzegania), procesy emocjonalne (zaburzenia w sferze uczuciowości i popędów), procesy psychomotoryczne (nadpobudliwość, zachowania agresywne). Używanie tych substancji może mieć znaczący wpływ na funkcjonowanie społeczne.
Narkomania charakteryzuje się:
- stałym pragnieniem, potrzebą lub wewnętrznym przymusem zażywania środka odurzającego i chęcią zdobycia go wszystkimi sposobami i za wszelką cenę,
- tendencją do zwiększania dawki w miarę postępu uzależnienia,
- psychicznym, a niekiedy fizycznym uzależnieniem,
- występowaniem zespołu abstynencji w razie nie otrzymania odpowiedniej ilości środka,
- postępującą szkodliwością skutków dla człowieka i społeczeństwa.
Długoterminowe skutki zażywania narkotyków
Używanie narkotyków może powodować poważne zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym, które wpływają na sposób myślenia i działania danej osoby. W efekcie zażywania takich substancji dojść może do pojawienia się silnych reakcji toksycznych, w szczególności upośledzenia funkcji układu sercowo-naczyniowego w postaci podwyższenia lub obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, zaburzeń rytmu serca, utraty przytomności, a nawet zatrzymania krążenia. Nowe narkotyki niebezpieczne są również ze względu na możliwość wystąpienia zaburzeń neurologicznych oraz zaburzeń psychotycznych, którym mogą towarzyszyć halucynacje i urojenia.
Ryzyko uzależnienia dotyczy wszystkich narkotyków, zarówno tzw. miękkich jak marihuana czy LSD, jak i twardych ? heroina, kokaina. Wszystkie ich rodzaje wywołują szereg negatywnych konsekwencji, te najpoważniejsze to przypadki zatruć, zakażeń czy zgonów.
Używanie substancji psychoaktywnych przez młodych ludzi jest wysoko skorelowane z zachowaniami problemowymi, takimi, jak: niskie wyniki w nauce, wagarowanie, konflikty z rodzicami i rówieśnikami, łamanie powszechnie obowiązujących norm i przepisów prawa. Z drugiej strony, narastające problemy i konflikty, sprzyjają używaniu substancji psychoaktywnych.
Zbiegający się z okresem wakacyjnym Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii nie jest przypadkiem. To właśnie wakacje są sprzyjającym okresem, podczas którego wiele młodych ludzi sięga po raz pierwszy po narkotyki. Początkowe eksperymentowanie potraktowane jako dobra zabawa, może jednak mieć poważne konsekwencje dla zdrowia i życia.
Źródło:
monar.org/miedzynarodowy-dzien-zapobiegania-narkomanii-2/
gov.pl/web/gis/miedzynarodowy-dzien-zapobiegania-narkomanii
https://pssekrakow.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=876:miedzynarodowy-dzien-zapobiegania-narkomanii&catid=125&Itemid=238