Światowy Dzień Zapalenia Płuc, również Światowy Dzień Pneumonii, Światowy Dzień Walki z Pneumonią (ang. World Pneumonia Day) ? międzynarodowe święto obchodzone corocznie 12 listopada, ustanowione przez Światową Koalicję przeciwko Zapaleniu Płuc u Dzieci, wspierane technicznie przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), UNICEF oraz Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom (CDC). Ta choroba jest szczególnie niebezpieczna dla najmłodszych, dlatego Światowy Dzień Zapalenia Płuc ukierunkowany jest na podnoszenie świadomości na temat skutecznej profilaktyki i leczenia.
Choroby układu oddechowego, w tym zapalenie płuc, powodują rocznie około miliona zgonów w Europie. Choroba ta jest bardzo niebezpieczna zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci, z tego powodu tak ważna jest świadomość jej przebiegów i sposobów leczenia. Światowy Dzień Zapalenia Płuc ma zwracać uwagę właśnie na te kwestie. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), choroby płuc powodują około 1 miliona zgonów rocznie w regionach Europy, a dwie trzecie spośród nich ma miejsce na terenie 28 krajów Unii Europejskiej (UE). Jak pokazują analizy, z 4,9 miliona zgonów zgłoszonych w Unii Europejskiej w 2014 roku, 118 300 było spowodowanych zapaleniem płuc ? groźną infekcją drobnoustrojową, która dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Z kolei dane Eurostatu pokazują, że częstość występowania pozaszpitalnego zapalenie płuc w populacji ogólnej wynosi 5?12 przypadków na 1000 osób, z czego nawet 60% wymaga hospitalizacji. Mimo szerokiej dostępności antybiotykoterapii zapalenie płuc wciąż jest poważnym problemem wśród osób w każdym wieku, szczególnie starszych, które wykazują szczególną podatność na choroby dolnego odcinka dróg oddechowych, ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi, utrudniającymi leczenie zapalenia płuc, takimi jak choroby serca, płuc, nerek.
Zapalenie płuc to stan zapalny płuc atakujący pęcherzyki płucne, którego przyczyną są zarówno infekcje wirusowe i bakteryjne, jak i rzadziej inne drobnoustroje. Przyczyną choroby są zwykle infekcje wirusowe lub bakteryjne albo ? w rzadszych przypadkach ? zakażenie innymi drobnoustrojami, reakcje na leki, a także takie czynniki, jak na przykład choroby autoimmunologiczne. Do rozwoju tej choroby najczęściej przyczyniają się: bakterie Gram dodatnie i Gram ujemne, głównie K. pnuemoniae i H. influenzae, bakterie beztlenowe, wirusy, zakażenie grzybicze Candida albicans i Aspergillus fumigatus, pierwotniaki, riketsje, mikoplazmy itp.
Można również wyróżnić idiopatyczne (samoistne) zapalenie płuc ? jest to choroba pęcherzyków płucnych, która powoduje stan zapalny, a następnie ich włóknienie. Jednak bez względu na przyczynę, zapalenie płuc jest groźną chorobą układu oddechowego dotykającą dzieci i dorosłych, może też wiązać się z poważnymi powikłaniami zdrowotnymi. Konsekwencją tego schorzenia jest pojawienie się w płucach charakterystycznego wysięku oraz zmniejszenie ich powierzchni, co z kolei skutkuje dusznościami, przyspieszonym oddechem, a czasem nawet sinicą. Istnieje wiele rodzajów zapalenia płuc, z których każdy ma inną przyczyną i wymaga innego sposobu leczenia.
Choć zapalenie płuc może dotknąć każdego, wyróżnia się szereg czynników ryzyka, które znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia tej groźnej choroby. Wśród nich znajdują się między innymi: wcześniactwo, wrodzone wady układu oddechowego lub krążenia, choroby układu odpornościowego, alergia układu oddechowego, leczenie immunosupresyjne, palenie papierosów, choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, miażdżyca czy niewydolność serca, zaburzenia stanu odżywiania, aspiracja treści pokarmowej. Może się jednak zdarzyć, że na zapalenie płuc zachorują osoby, których powyższe czynniki ryzyka zapalenia płuc nie dotyczą.
Objawy mogą przypominać grypę Standardowe objawy zapalenia płuc przypominają nieco inne infekcje dróg oddechowych ? należy do nich bowiem gorączka, kaszel z wykrztuszaniem ropnej plwociny, świszczący oddech oraz ogólny ból zlokalizowany w klatce piersiowej. Klasyczne zapalenie płuc pojawia się i rozwija bardzo szybko, a symptomy są intensywniejsze niż w przypadku zwykłego przeziębienia. Nieco inaczej wygląda sytuacja przy atypowym zapaleniu płuc, podczas którego obserwuje się powolne pojawianie się objawów, z czasem zyskujących na intensywności. Najczęściej mają one postać suchego i męczącego kaszlu, bólów głowy, gardła, mięśni, dreszczy, ogólnego osłabienia, a nawet nudności, wymiotów i biegunki ? swoją formą przypominają grypę i często z początku są z nią mylone. Bywa również, że zapalenie płuc przez jakiś czas pozostaje niezauważone, gdyż daje znacznie mniej charakterystyczne objawy bądź część z nich po prostu nie występuje.
W jaki sposób diagnozuje się zapalenie płuc? Jeżeli u pacjenta podejrzewane jest zapalenie płuc, w pierwszej kolejności ma on kontakt bezpośrednio z lekarzem, który zazwyczaj może wysłuchać charakterystyczne szemrania i szmery w płucach. Zdarza się jednak, że nawet przy badaniu stetoskopem usłyszenie ich okazuje się niemożliwe. Wówczas zalecane jest wykonanie pulsoksymetrii, zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej i badań krwi, w tym morfologii, poziomu elektrolitów w surowicy, białka C-reaktywnego oraz możliwie badania monitorującego pracę wątroby. Można również przeprowadzić badania mikrobiologiczne, takie jak posiew materiału z dróg oddechowych oraz płynu jamy opłucnej.
Długość leczenia zapalenia płuc zależy w dużej mierze od rodzaju schorzenia ? typowe zapalenie płuc trwa 7?10 dni, bakteryjne natomiast może rozciągnąć się nawet do 21 dni. Leczenie tego schorzenia dzieli się na przyczynowe i objawowe. Jeżeli jest ono spowodowane przez bakterie, wówczas stosuje się antybiotykoterapię, leczenie objawowe natomiast obejmuje zazwyczaj: leki przeciwgorączkowe, leki przeciwkaszlowe, tlenoterapię, właściwe nawadnianie. W przypadku zapalenia płuc chory powinien odpoczywać i suplementować witaminy, należy jednak pamiętać, że długotrwałe pozostawanie wyłącznie w pozycji leżącej może pogorszyć jego stan poprzez upośledzenie wentylacji i osłabienie serca. Jeśli chory nie ma gorączki, zaleca się, aby w ciągu dnia wychodził na krótkie spacery w celu poprawy wentylacji płuc.
źródło: everethnews.pl, wikipedia.pl